Kösepınarı köyü sınırları içerisindeki Gezit Dağı zirvesinde 2230 metreyi bulur. Kösepınarı, Tahta, Oruçbey ve Göztaşı köyleri konum olarak orman içinde yer almakta ve halkın öncelikli geçim kaynakları arasında hayvancılıkla birlikte ormancılık faaliyetleri de gelmektedir. Kösepınarı köyündeki mezralarda ise nar, kızılcık ve zeytin başta olmak üzere çeşitli meyveler üretilmektedir. İçinden geçen Savrun Çayı köyün Yoğunoluk köyü ile olan doğu sınırını belirler. Tekeçökü dağı ise köyün Yeşilyayla ile batı sınırını oluşturur. Köyün kuzeyi Kahramanmaraş’ın Andırın ilçesinin Çığşar yaylasına dayanır. Köyün güney sınırında ise İlbistanlı köyü vardır.
Köyün kuzeyi yaz aylarında yayla olarak kullanılmaktadır. Meşhur yaylaları Nacaklı, Ergenekon (Çam Pınarı / Çınarlıdere), Göğbüğet, Sıyrıngaç, Elmacık, Gavur Mağarası, Alipaşa, Demırçik Bucağı ve Bağdaş’tır. Ergenekon Yaylası’nda (Çampınarı, Çınarlı Dere) “Koca Çınar” ve Bağdaş yakınlarında yapay gölüyle cazibe merkezidir. Kösepınarı köyü civarındaki antik taş ocağından yarı işli bir sütun parçası bulunmaktadır.
Kösepınarı Köyünün Fındıcak merkez mahalle, Sıyrıngaç yaylası, Şerifbeleni mh, Elmacık yaylası, Cilpirti(BİR TÜR ÇALI) mh, Gavurmağarası yaylası, Tepegöz mh, Alipaşa yaylası, Karagedik mh, Kınalıgedik yaylası, Gökbüğet mh, Tuvaras yaylası, Ebilhasan mh, Bağdaş yaylası, Nacaklı mh, Çatmacık yaylası, Olucakgediği, Narcakbaşı Mezraa, Kızılkaya Mezraa gibi mahalle ve mezraları bulunur. Yaşar Kemal’in “İnce Memed” adlı romanında anlattığı, yörede “İnce Memed” diye bilinen Safiye Memed de, Toros dağlarındaki Tuvaras vadisinde takip sonucu öldürülür.
16. yüzyılda Avşar Döngelli ve Yortan cemaatlerinin yanı sıra Alişarlu, Cerid ve Karamanlu gibi hem Eymür, Varsak hem de Bayındır boyuna mensup Yörük gruplarının yaylakları olmuştur. Ancak Kösepınar /Kösepınarı ya da Köselerin Pınarı Köyüne adını verenlerin Kayseri dolaylarından bölgeye inen Avşar KÖSE CEMAATİ olduğunu düşünüyorum.
Köse/Köseler Cemaati önceleri Adana ve Misis bölgesi sakini olup İç-El taraflarına doğru sarkarak yayılan ve burada Bozdoğan cemaatine tabi olan Köselilerden bazı gruplar Kıbrıs’ın fethi (1571) üzerine bölgeyi Türkleştirme politikası doğrultusunda 1576 yılında Kıbrıs’a sürülmüştür.[1] Köselilerin küçük bir bölümünün bu devirde Tarsus civarında yerleştiği anlaşılıyor. Bir kısım Köseli Cemaati yörükleri Kayseri, Maraş dolaylarına yaylaklara gittiği anlaşılıyor. Varsaklar arasında Kusun taifesine bağlı bulunan Köseliler, 1519’da 13 hane, 1526’da 6, 1536’da 6, 1543’te 5, 1572’de 7 hane nüfusa sahipti.[2] Köselilerden bazı grupların ise Maraş-Kadirli civarına geldiklerini biliyoruz. Onlar, Salmanlılara tabi olup Camustil nahiyesine bağlı Sarısırt köyüne yerleşmişlerdi. [3] Karaman’da sakin Atçeken oymakları arasında da Eskil kazası Türkmenlerinden Köseler cemaati bulunmaktadır.[4]
Dr.Tarih/ Etnolog Aytaç BOZKUYU
Töre Araştırma Derneği Başkanı
KAYNAKLAR
[1] Altınay, s.26
[2] Ali Sinan Bilgili, Tarsus Sancağı ve Tarsus Türkmenleri, s.214.
[3] Refet Yınanç/Mesut Elibüyük, Maraş Tahrir Defteri I, Ankara 1988, s.103
[4] H. B. Karadeniz, Atçeken Oymakları, Yayınlanmamış Doktora Tezi, E.Ü.s.B.E., Kayseri 1995, s.239
