Ceyhan Nehri Kenarında bulunan Kesikkeli köyünün yerleşim tarihi çok eski olmasa da köyün bulunduğu bölge hatırı sayılır bir tarihe sahiptir. Tarihi Kesik Suyunun yukarısı demek olan KELİ kelimesinin birleşimiyle oluşmuştur.
Adana Sancağına bağlı 9 kaza tespit edilmiştir. Bunlar; Adana, Yüreğir, Kınık, Ayas, Karaisalı, Sarıçam, Dündarlı, Hacılı ve Berendi kazalarıdır. Kınık Şehri’nin Köy ve Mezralarından; Toprakkale yakınında Leçeli, Burhanlı yakınında Keçebey, Toprakkale’de Telhamdun kalesi, Lalegölü Köyünde Lala, Çardak Kalesi yakınında Çanakçı, Yassıca Köyünde Yassıdeyr, Kesikkeli Köyü yakınında Kesik, Cebel yaylasında Türki, Toprakkale mühimmat Deposu civarındaki Hanneplibeli’nde İnap, Mercin Köyünde Mercin Köyleri bulunmuştur. Kesikkeli Köyünün bulunduğu saha Avşarlar gelmeden önce Kınık boyunun yaşadığı yerlerdi. Kınık kazası da adını Kınık Türkmenlerinden almıştır. Kınıklılar 24 Oğuz Boyundan, Üçok koluna mensup Türkmenlerdir.
Kınıklılar, Selçuklu Devletini de kurmuş olan güçlü bir boydur. 17. yy da Osmanlı Devletinin merkezden uzak eyaletlerde hakimiyeti azalınca Kınık Şehri ve Köyleri, Maraş’taki Dülkadiroğlu elinden ayrılıp gelen İfraz-ı Zülkadriye Türkmenleri denen; Ulaşlı, Tecirli, Cerit, Kebeli, Develi, Çalıklı aşiretlerinin kışlağı oldu. İfraz-ı Zülkadriye aşiretleri 1691’de iskân edildiler. Ama yerleşik düzen istemeyen aşiretler huzursuzluk çıkarmaya devam ettiler. Devlet kanunları yerine aşiret kurallarını benimseyen aşiretin birbiriyle kavgası iç savaşa dönüştü. Kınık Şehri, Köy ve mezraları ile birlikte aşiretler tarafından talan edildi. Bu nedenle meşhur İsneyn Pazarı 1713 ‘lerde, can ve mal güvenliği olan İpek Yolu (Hac Yolu) üzerindeki Kurtkulağı Derbendine nakledildi. Aşiretlerin vurgun ve talanlarından yılan, Devlet tarafından da korunamayan Kınık halkı; şehrini, köyünü ve mezrasını terk ederek dağlara kaçmak, yeni bir deyimle Türkmenlikten çıkmak zorunda kaldı. Kışlağa dönüşen Kınık şehri, Köyleri ve Ekinlikleri harabe halini aldı.
Kınık Boyunun yokluğunu İran, Azerbaycan’dan Anadolu’ya giren Avşarlar aratmadı. Anadolu’nun birçok yerine göç eden Avşarlar Kayseri Uzunyayla’yı mesken tuttular. Uzun Yayladan Kadirliye 3 göç yolunu takip ettiler.
1)Kadirli, Zehli yolu, Savrun Gözü, Mazgaç Beli, Çamurlu (Göksuün’de), Yalak, Sarız, Pınarbaşı, Toroslar ve Uzunyayla.
2)Kadirli, Andırın, Geben (Andırın’da), Meryemçil (Göksün’de), Yalak, Sarız, Pınarbaşı, Zamantı kıyıları ve Uzunyayla.
3)Kadirl,i Araplı (Andırın’da), Baltdağı Beli, Başkonuş dağı, Üngüt Köprüsü (K. Maraş’ta), Tekir, Saraycık (Maraş-Göksün arası), Yalak, Sarız, Pınarbaşı, Toroslar, Zamantı kıyıları ve Uzunyayla.
Kesikkeliye gelen Avşarlar Koca Nallı Avşarlarıdır. Koca Nallı Avşarları Nadirşahın soyundan gelen 9 Avşar bölüğündendir. Genelde Pınarbaşı, Tomarza, Sarız ve Yalakta yaşamaktadırlar. Kesikkeli Köyünün yanı başında bulunan ve Köylülerin aşağı Mahalle dedikleri yerde bir grup Kırım Türküde bulunmaktadır. Erzurum’un İspir ilçesinden, Kadirli’ye yerleştirilmiş olan Türk Tatarı olan İspirlerde bulunmaktadır.
Ayrıca Köyde Demirkıran, Ekin, Bıyıklıoğlu, Soysal, Çoşar, Avşar, Kaynak, Çağlaroğlu, Dertli, Başpınar, Cinkara, Anbarcı, Uğureli, Kop, Kara, Öncel gibi soy ismleri de tespit edilmiştir.
Kesikkeli de 1970’li yıllarda Ceyhan ırmağının taşması sonucu Ada denilen eski köyyeri yukarıya taşınmış ve Devlet tarafından yeni evler yapılmıştır. Bu nedenle Köy diğerlerine nazaran daha planlı bir yerleşime sahiptir.
Belge Özetleri:
1909 yılı Adana’nın Kars (Kadirli) kazasına iskan edildikleri halde, Kesikkeli Köyü ahalisinin tapulu arazisine tecavüz eden Rumeli muhacirleri hakkında tahkikat icrası.
1909 yılı Adana’ya tabi Kars kazası Kesikkeli karyesi civarında mahdumlarıyla birlikte müştereken mutasarrıf oldukları otlak ve kışlağın, muhacir adı verilen bazı şahıslara satılmaya teşebbüs olunduğundan bahisle hukukunun muhafazası talebi ile müracaatta bulunan Ankara’da iskan-ı muhacirin memuru Mehmed Emin’in istidası gereği durumun tahkik edilmesi.
1975 yılı Adana’nın Kadirli ilçesine bağlı Kesikkeli köyünde sel nedeniyle 43 afetzedeye yaptırılan konutların borçlandırma bedellerinden indirim yapılması.
Dr.Tarih/Aytaç BOZKUYU
Töre Araştırma Derneği Başkanı
